Utrecht - Nederland
In de jaren 1950

Homage to an old piece of paper

I’ll tell you what I felt about it:
That thin and washed-out
Miserable shrivelled thing

First I thought: now let’s go
Cast it in the waste paper basket

However … I hesitated
How can a worn-out sheet of paper
Suddenly make me remember
Of a former self portrait
My wrinkled face and grey beard

Those shades and traces of sketches
Bring back so many memories …
Such as groups of long gone persons
French Riviera sceneries
A blushing naked woman
The smile of an old friend etc.

Now that’s enough: I throw it away
Done with it

Helene De Man
April 5, 2021

Paarse nachten
Donkere schemeringen
Bezaaid met sterren
Bestrooid met witte bloemblaadjes
Paarse dromen paarse muzieknoten
Zwevende melodieën
Fonkelende lilakleurige lichtjes
Ver weergalmende muzieknoten
Luister naar die zalige muziek leidt ons
Naar hemelse gewaarwordingen

11 november 2022
© Helene De Man

VENETIAANSE PRACHT

Venetiaanse pracht
Behaaglijk en zacht
Romantisch golvende gondels
Verfijnde renaissance gevels
Symboliek van liefde en geluk
Steunend op bedreigde funderingen
Kortstondig zoals alles wat kostbaar is

© Helene De Man
3 april 2022

Suf doodmoe ontmoedigd
Kom op vriend
Niet opgeven volhouden
Een veldslag heb ik verloren
Maar de oorlog zal ik wel winnen
Veteranen buigen voor monumenten
Maar zijn nog altijd in leven
Ik ben nog altijd in leven

© Helene De Man
21 april 2022

ALLEEN IN DE NATUUR

Een kunstenaar alleen in de natuur
Alleen maar niet eenzaam
Hij luistert naar de wind in de bomen
Hij staart naar golvende heuvelkammen
En dansende wolken in de verte
Aldus ingetogen maar niet afgezonderd
Heeft hij inzicht op een parallelle wereld
Die hij dan op papier omtovert

1.1.2022
Helene De Man

Climbing to fame
Walk of fame
Not so easy to attain
Reaching heaven - such an achievement
Never explain - never complain
You need to halt at every level
Each victory may bring you higher and higher
Just wait a while until it’s time
For that wondrous moment of full success
29.10.2021
© Helene De Man

Een voorbeeld van gebrek aan communicatie

Dansen
Het hek is van de dam
Ieder van ons is het beu
We willen meer lucht meer beweging
Opnieuw kunnen ademen
Vanaf nu weer gewoon doen
Weer relax kunnen wandelen
De anderen zonder vrees ontmoeten
Even de benen de armen strekken
Even de aap uithangen … even de grapjas uithangen
En dansen ja dansen

Helene De Man
mei 2021

VIER GENERATIES

Wij zitten alle vier bij de zeedijk. Het is gestopt met regenen
Ik denk bij mijn eigen dat ik nu alles weet
Ik probeer het verleden te vergeten: het kon beter zijn

Naast me zit nu toch de toekomst: wat zullen zij ervan maken ?

Dochter kijkt me aan met haar brillen en zegt autoritair dat ze nu in staat is alles te doen en voor niks bang meer is, wat dacht je …

Kleindochter denkt dat het nu haar beurt is en dat ze ervan moet profiteren … vast en zeker … volop genieten

Achterkleindochter zit daar dromerig tussen en vraagt zich af: hoe kunnen ze zo cool en egoïstisch zijn?
Ik ben benieuwd – laat staan angstig - hoe verloopt het nu verder met de nakende omwentelingen, dwz. te veel mensen op de wereld – erge luchtverontreiniging – aanslepende sanisitaire crisis – toenemende armoede en hongersnood – drastische klimaatveranderingen

Hoe verloopt nu “mijn” leven … da's belangrijker
Zou ik een mooie sportieve jongen moeten opzoeken om te gaan dansen en pret maken? Misschien wordt ik onverwachts verliefd op een serieus iemand? We zouden dan jarenlang universitaire cursussen volgen? Of zal het een romantische kerel zijn en dan hopelijk trouw ... en dan trouwen? Daar voel ik wel iets voor! Kleindochter begint dan te dromen aan een eenvoudige vredelievende toekomst: en waarom niet twee of drie kinderen? Ja zo zal het zijn met een vijfde en een zesde generatie en ... noem maar op ...

© Helene De Man
18.4.2021

ZOMERS SLENTEREN


De zomer sluimert
In de stille straatjes
In een zachte zwoele wind
Zijn lichtgele gevels verblindend
Ik kom langs een verlaten wegeltje
Waar enkele vlinders elkaar vervolgen
Een haast uitgedroogd fonteintje
Waaruit enkele druppels stilletjes druipen
Verder boven een bloemenperk bromt een dikke bij
Een hagedis flitst voorbij
En verdwijnt tussen grashalmen tegen een muur
In de schaduw dwarrelt een groepje muggen
De dag strekt zich langzaam uit als weifelend
Zonsondergang is nakend
Opeens kraakt er ergens een luik
Onopgemerkt is de zon begonnen te dalen

Met de naderende schemering
Ontwaakt er een zeebriesje
Ik kijk op naar het strand
Waar de zee nu onrustig is geworden

Ik geniet van de streling der avondwind
Op mijn gelaat
Hier is de houten versleten voordeur
Van een huis waar het binnen aangenaam koel is
Nu mijn ogen wennen aan de schaduw
Zie ik in zijn zetel mijn lieve opa
Zijn glimlach lijkt wel een hemelse straal

© Helene De Man
22 december 2020

KNAP LANDELIJK

Knap en landelijk
Zo is mijn dorp
Zo is mijn streek
De witloofstreek
En ik weet niet hoe en waarom
Opzettelijk of niet
Ik hier juist lange tijd geleden aankwam
En dan bewust of onbewust voelde ik
Dat hier ergens mijn oorsprong en bakermat gelegen was
Hier ben ik gekomen en hier zal ik blijven
Liever dan in Oosterse paleizen
Beter dan in duizelingwekkende moderne steden
Rustiger dan in droomeilanden met witte zanderige stranden
Anders bekorend dan exotische paradijzen

Hier voel ik me thuis hier is er genegenheid
In deze omgeving verkies ik te verblijven en te blijven

Hier is er voor mij verborgenheid en veiligheid
Hier in Kampenhout knap en landelijk
Hier is voor mij het leven zo aantrekkelijk
Hier is alles knap landelijk



Helene De Man
9.4.2016

TIJD VOOR ONSZELF
Vandaag weet je wel wat je gedaan hebt
Sleur routine zouden we zeggen …
Kan dat niet allemaal veranderd worden?
Wat vroeger van belang was
Heeft eigenlijk nog geringe waarde
Want ten slotte wat doen wij voor onszelf?
Zie je daar die oudere mensen
Onlangs nog stoere jongens en vrolijke meisjes …
Zouden wij iets verloren hebben?
Wat is tijdverlies? dat is goud waard
Rondom turen en slenteren
De natuur bewonderen
Buren groeten ja spreken over koetjes en kalfjes
Luisteren naar het suizen van de storm
Een eekhoorn beloeren of een egel betrappen
Niet over het lot van de wereld piekeren
Wees gerust meestal zijn de mensen goedaardig
We zouden wel kalm van het leven kunnen genieten

Helene De Man
19.10.2020

AAN SCHERVEN

Scherpzinnig inzicht
Spitse heuvelkammen donkere boomgestalten
Onze dromen liggen aan scherven
Onder gescheurde woelende wolken
Alles maar aan flarden
Trachtend scherp aan de wind te zeilen
Blijven we met een blauwe weerglans
Kille schimmen van wat was voorheen
Slechts weerkaatsingen
Zonderen wij ons af van onszelf

© Helene De Man
3 april 2020

ONTSTAAN VAN HET LEVEN

Bij het ontstaan van het leven
Is er her en der slechts nevel
Twijfelachtig kantelen onzekere beloften
Maar dan rijzen er ook
Duizelingwekkende dromen op
Hoopvolle tekens wemelen in een woelige wanorde
Het leven … alsof uit het niets ontstaan
Een wonderbare overwinning een vreugdekreet
Alles neemt zijn plaats in
Ziehier de kentering een voorname gebeurtenis
Een vonkje en dan de schittering van het leven

© Helene De Man
18 september

SOMBERE VERWACHTINGEN ?

Wel is het goed de toekomst te voorzien

Maar raadselachtig omwille van het toeval

Alles kan opeens kenteren

Door een of ander onnaspeurlijk detail

Helene De Man
Maart 2020

OP HET DROGE

Opnieuw wil ik vertrekken
Geduldig te werk gaan en dan van start
Na zorgvuldig de juiste reiswijzer te hebben gekozen
Niet alleen met vage voornemens
Maar met wilskracht reageren
Ik wil van vrijwel alles zeker zijn
Omdat de tijd voorbij vliegt
Er blijft ons zo weinig tijd over
Met mijn oud bootje kan ik zoals Noah
Een nieuw ark ontwerpen als voorbeeld
Om de nakende zondvloed te overwinnen
Wie komt er nu om mijn bootje op te knappen
Schilderen en ter water brengen??


29 juli 2020
© Helene De Man

Ingeval zou blijken dat het op termijn onmogelijk wordt een ineenstorting van onze wereld te vermijden ten gevolge van het broeikaseffect, van uiterste klimaatveranderingen en andere natuurlijke rampen, zodat de mens de krachten die hij opgeroepen heeft niet meer kan beheersen … dan stelt zich de vraag: welke houding zouden wij best aannemen?

Wat met het einde van de wereld?

Om een einde van de wereld te doorstaan
Dienen we eerst bereid te zijn anderen te ondersteunen
Solidair zijn wordt dan de beste houding

Maar we moeten ook dankbaar zijn
Dankbaarheid voor alles wat wij gekregen hebben
Voor wat wij zomaar ontvingen
Het leven de lucht de zon
Zoveel schoonheid in de natuur
De wereld die wij vandaag bewonderen
Hoewel het einde van de wereld nabij lijkt
Alhoewel alles binnenkort kan ondergaan

Dankbaarheid voor degenen die vóór ons leefden
Voor alles wat zij gedaan hebben verwezenlijkt hebben
Hun meesterwerken hun overwinningen
Hun leed hun vreugde liefde en hartstocht in hun leven
De kennis de wetenschap die zij ons achterlaten

Ons blijft nu het eenvoudig geluk
Van de teruggave
Eenvoudig teruggeven wat wij ontvingen
Wij kunnen nu meevoelend en welwillend zijn
Goedaardig leren helpen
Bereidwillig en behulpzaam
Voor al degenen die het niet meer aankunnen
Die niet meer weten wat te doen

Voor altijd moet liefde blijven
Zelfs wanneer het leven aan zijn einde komt
Wanneer de wereld vergaat
Laten we onze armen openen
Voor iedereen en samen blijven

Alles zal wel goed aflopen
De natuur zal nieuwe oplossingen vinden
Van ons blijft er dan wel iets over

© Hélène De Man
12 juli 2020

Ons leven vliegt voorbij …


Achteruitgaan dat kunnen we niet
Ons leven vliegt sneller en sneller voorbij
Maar we zien nu de toekomst met vreugde tegemoet
Ons laatste woord hebben we nog niet gezegd

Zoals het riet dat liever plooit door woeste stormen
Blijven wij hoog en droog toezien bij de ineenstorting
Van een verouderde verschrompelde eik
Afstand doen en opgeven wat wij tot nu toe
In zo’n verbeten strijd hebben veroverd
Achteruitgaan … nee dat kunnen we zeker niet

Afbeelding: Bernard Martin Gedicht: Helene De Man - 2018

Even romantisch dromen ...

In het hartje van de nacht

In het hartje van de nacht
Had ik zoveel aan jou gedacht
Je donk’re ogen toch zo zacht
Je woorden vol moed en kracht

Met ongeduld en veel aandacht
Heb ik je lang gehoopt en verwacht
Zachtmoedig gedwee heb ik op je gewacht
En naar je liefde je armen gesmacht

Je afwezigheid bijna verdacht
Was ik weerloos zonder macht
Dan in de stilte hoorde ik zacht
Je naderende stap langs de gracht

© Helene De Man
16 april 2020

Een vleugelslag van een vlinder ergens in de wereld kan zelfs veel later een orkaan veroorzaken in een ander werelddeel

Dit wordt soms gezegd
In moeilijke toestanden
Denken wij dat alles vooraf vastgesteld is
Pessimistisch dat alles verloren is
Dat het einde van de wereld nabij is
Zo is het helemaal niet
Zie: wij hebben nog de wilde golven van de zee
En prachtige blanke wolken in de lucht
Ook hoge bomen die in het maanlicht dansen

Ik hoor veel commentaar en raadgevingen
Het is te laat we zijn weerloos
Ziektes en kwalen komen aan
Daarbij forse klimaatveranderingen
We worden overvallen het is gedaan

Inderdaad wij weten niet zoveel van de toekomst
Onze verbeelding brengt ons eerder in de war
Nochtans is een aller geringst detail van aard
De gang van zaken volledig te wijzigen
Iets onverwachts een aangename verrassing
Of zelfs nooit waargenomen verschijnselen
Wel is het goed de toekomst te voorzien
Maar raadselachtig omwille van het toeval
Alles kan veranderen dankzij een onnaspeurlijk detail
Wees even stil en kijk vooruit
Bewonder dromerige misten bij zonsondergang
Triomferende lentemorgens na woedende herfststormen
Wat zou toeval nog teweeg kunnen brengen … hopen maar

Nu of later
Iets begrijpen
Ben je eens tot mij doordrongen
Heb je nu meer inzicht
Heb je wat begrip
Ik denk het ook niet …
Een weg genomen die doodloopt
Te veel gevraagd
Te veel gevergd
Zo’n hoop hopeloze inspanningen
Zoveel onenigheden en spanningen
Moe en ontredderd
Voel me futloos bewusteloos
Mijn armen niet meer strekken
Mijn handen niet meer openen
Handen nu zo voos en machteloos
Mijn hoofd niet tillen
Nooit meer omhoog kijken
Mijn blik niet meer naar je draaien
Terneergeslagen
Als een verschoppeling
Ja ik ben er slecht aan toe
Dit alles was te veel
Te veel geëist
Te veel verwacht
Ontmoedigd begrijp je
Al die woorden zinloos
En waardeloos
Zwijgen is nu nodig

Hélène de Man
le 28 novembre 2019

Vergezicht

Als er een nieuwe deur open gaat
Als er dan frisse lucht een nieuwe hoop binnenvalt
Als er nieuwe ideeën komen opdagen
Dan wil ik opstaan
De armen strekken
De hand uitsteken
Dan doe ik mijn ogen wijd open
Ik luister naar de vogels
En nieuwe melodieën worden uitgeprobeerd
De wolken trekken nieuwe kleurige kleren aan
Langs de wegen bloeien onbekende planten
Want ver ligt de bestemming van onze reis
Dan weet ik zeker
Dat alles weer mogelijk is
Dat de wereld nog even kan veranderen
En de mensen beter worden
Ik voel dat vrede en verdraagzaamheid nog kan
Heel even ja heel eventjes
Want wereld en mens
Zullen niet zo gemakkelijk gaan veranderen
Heel eventjes heel zachtjes
Nieuwe gedachten betere gebaren
Dat zou een eerste stap uitmaken
Daarna zal de rest volgen
Na veel fouten en vergissingen
Na veel pijn en nijd
Verandert alles vast en zeker
Stap voor stap
Nog even doorzetten …

Helene De Man
7.1.2016

Ons leven vliegt voorbij …


Achteruitgaan dat kunnen we niet
Ons leven vliegt sneller en sneller voorbij
Maar we zien nu de toekomst met vreugde tegemoet
Ons laatste woord hebben we nog niet gezegd

Zoals het riet dat liever plooit door woeste stormen
Blijven wij hoog en droog toezien bij de ineenstorting
Van een verouderde verschrompelde eik
Afstand doen en opgeven wat wij tot nu toe
In zo’n verbeten strijd hebben veroverd
Achteruitgaan … nee dat kunnen we zeker niet

Afbeelding: Bernard Martin Gedicht: Helene De Man - 2018

Afbeelding: Bernard Martin


Wat zich afspeelt
Waakzaam maar ontsteld
Kijken we even rond
Latijns Amerika - Nabije oosten - Noord Afrika
Verre oosten - Australië …
Hier of heel ver
Wreed ellende wraakzucht overal blindelings
Nu waait schreeuwend de woelige wind
Over de wijde wereld
Zie wat zich afspeelt
Overal om het even waar
De wind waait wild
Over alle landen wemelend van geweld
Vliegtuigen vallen woestijnen staan in lichter laaie
Vluchtelingen verdrinken in donkere nachten
Wenend weemoedig gaan de mensen verder
Ondanks willekeurig wreed geweld
Zie weerzinwekkende puinen en vuren en wrakken
Her en der met woeste wanhopige gebaren
Zwoegt het mensdom verder
© Helene De Man
25.10.2019

Afbeelding: Bernard Martin


Wat zich afspeelt
Waakzaam maar ontsteld
Kijken we even rond
Latijns Amerika - Nabije oosten - Noord Afrika
Verre oosten - Australië …
Hier of heel ver
Wreed ellende wraakzucht overal blindelings
Nu waait schreeuwend de woelige wind
Over de wijde wereld
Zie wat zich afspeelt
Overal om het even waar
De wind waait wild
Over alle landen wemelend van geweld
Vliegtuigen vallen woestijnen staan in lichter laaie
Vluchtelingen verdrinken in donkere nachten
Wenend weemoedig gaan de mensen verder
Ondanks willekeurig wreed geweld
Zie weerzinwekkende puinen en vuren en wrakken
Her en der met woeste wanhopige gebaren
Zwoegt het mensdom verder
© Helene De Man
25.10.2019

Witloof …
Het beste dat ik u beloof …

Bijna overal heb ik al gereisd
Vreemde landen eigenaardige streken bezocht
Ook heb ik natuurrijke landschappen gezien
Schilderachtige plekjes bewonderd
Kunstschatten ontdekt en indrukwekkende monumenten
Ik heb mensen met onbekende gewoonten leren kennen
Die haast onverstaanbare talen hanteerden
Daar heb ik allerlei gerechten geproefd
En daarna eindelijk
Na de helft van de wereld te hebben bezichtigd
Kwam ik op zekere dag in een uitzonderlijke regio terecht
Vrijwel een paradijs met uitgestrekte vergezichten
Groene velden en sprookjesachtige bossen
Natuurreservaten … vogels vrede vrijheid …
En vooral in deze regio wordt de koning der groenten geteeld
Wit en goud versieren zijn aangezicht en vormen zijn kroon
Zijn kleuren draagt het als een krijgsbanier
Het fiere witloof … zo fier
Het wordt in vele werelddelen gevraagd en gewaardeerd
Maar wat mij betreft hoef ik niet ver te lopen
Het wordt in mijn streek grootgebracht
… de witloofstreek


18.10.2015

Opeens krijg ik inzicht
Even stilstaan en overwegen
Nu ik steentjes onderweg kon vermijden
Sta ik voor een onzekere woestijn
Inzicht ik wil meer inzicht
Graag zal ik de ogen opslaan
Mijn dagelijkse sleur vergeten
Voor mij bestaat er immers een keuze
Heiligschennis durven
Of blijven dwalen en twijfelen
Tussen de ruïnes rond dwalen
Zeker wil ik wat anders
Heerlijk inzicht krijgen
Moedig durven
Intens leven

© Helene De Man
2 september 2022

Langzaam gedurig glijden
Bijna zwevend zwerven
En dan zachtjes bijna geruisloos
Blijven stilstaan
En naar het groen gewas der oevers
Gluren en turen en geduldig wachten
Terwijl de wind maar verder suist
Terwijl de tijd maar voorbij snelt
Genadeloos bijna geruisloos
© Helene De Man
15 september 2022

Paul van Ostaijen (1896-1928)
Een van onze beste dichters


Avondgeluiden

Er moeten witte hoeven achter de zoom staan
van de blauwe velden langs de maan
's avonds hoort gij aan de verre steenwegen
paardehoeven
dan hoort gij alles stille waan
van verre maanfonteinen zijpelt plots water
- gij hoort plots het zijpelen
van avondlik water -
de paarden drinken haastig
en hinniken
dan hoort men weer hun draven stalwaarts